Ahlâk-ı Alâî ve Devlet Ahlakı

Allah'ın sayısız lütuf ve ihsânına tevekkül,
şahsi kuvvet ve kudretimizin yokluğunu
itiraf ederek, her sözde ve her anda O'nun
kuvvet ve yardımına güvenerek gaye ve
maksadımıza yöneldim. Maksat ve
gayelerimizin hakikatini bilen yüce
Rabbimizden yardım niyaz ediyoruz. O, her
şeye gücü yetendir. Bu kitap, hikmet-i
ameliye'den (pratik ahlâktan) üç bölümü
içine alır. Her bölüm konusundan bellidir,
bazı ön bilgilere dayalıdır. Bu sebeple, bu üç
bölüme de şamil bir mukaddime sunduk.
Şimdi şu bilinsin ki, bir maksada ulaşmak
için harekete geçmek isteğe bağlıdır. Her
isteğe bağlı iş de iki şeye dayanır. Nitekim
bu, akli ilimlerce de böyledir. 1 Bir şeyin
mahiyetinin ne olduğu, ya tamamen ya da
kısmen bilinmelidir. 2 Bir şeyin faydası
olduğunda, zihinde bir bilgi meydana
gelmelidir. Her ilmin prensipleri ve
dayandığı ön bilgiler vardır. Bu, bilenlerle
bellidir. Biz bu ilmin (ahlâk ilminin)
dayandığı temelleri, yerine göre, kısa veya
geniş olarak mukaddimede belirttik.