Anlığın Yönetimi İçin Kurallar

Descartes Anlığın Yönetimi İçin Kurallar'ı ilk kez 1629-30 yılları arasında Amsterdam'da geçirdiği ilk kış sırasında kağıda geçirdi. Ama genel kanı notlarına 1619'da yirmi üç yaşında iken başladığı ve on yıl boyunca konularını işlediği yolundadır. Çalışma Descartes'ın başlangıçtaki tasarına göre 36 Kuraldan oluşacak ve bunlar on ikişerli üç kesim altında düzenlenecekti. Ama çalışma 21'inci Kuralda sonlanır ve son üçü açıklanmadan bırakılır.

Regulae ad directionem ingenii'nin elyazmaları yitiktir. Elimizdeki parça Descartes'ın ölümünden sonra 1701'de Amsterdam'da R. Des-Cartes Opuscula Posthuma, physica et mathematica başlığı altında basılan ilk Latince yayım üzerine dayanır. Kitap yayımcıdan ve dizgiciden kaynaklanan sayısız yanlış ile doludur. A. Garnier (Paris, 1835) ve A. Buchenau (Leipzig, 1907) metni yalnızca kendi tahminleri ile iyileştirmiş ve düzeltmişlerdir. Daha sonra Regulae'nin Leibniz tarafından 1859'da Oeuvres inédites de Descartesta sözü edilen bir elyazması eşlemi Hannover'de Leibniz'in kitapları arasında bulunmuştur. Sonraki incelemelere temel alınan bu eşlem de sorunlar vardır ve elyazısı Descartes'ın değildir.

? J. H. Glazemaker tarafından erken bir Hollandaca çeviri de çevirmenin ölümünden sonra basılmıştır. Charles Adam bu çevirinin de ilk Latince baskı ile ?hiç kuşkusuz aynı eşlemi kullanmış olduğunu söyler (AT, X, s. 351ss).


İÇİNDEKİLER

KURAL I [Bilimin Bütünlüğü] 9
KURAL II [Bilimde Pekinlik] 11
KURAL III [Bilimsel Bilgi: Ansal Sezgi ve Tümdengelim] 15
KURAL IV [Yöntem Zorunluğu] 19
KURAL V [Yöntemin Düzeni] 26
KURAL VI [Yöntemli Çıkarsamanın Doğası] 27
KURAL VII [Sıralama ya da Tümevarım] 32
KURAL VIII [İnsan Bilgisinin Sınırları] 36
KURAL IX [Görüş Keskinliğinin Gelişimi] 43
KURAL X [Kavrayış Keskinliğinin Gelişimi] 46
KURAL XI [Anlama Yetisinin Gelişimi] 49
KURAL XII [Bilmede Öznel Ve Nesnel Koşullar] 52
KURAL XIII [Problemin Nesnesinden Soyutlanması] 69
KURAL XIV [Problemin İmgesel Betimlemesi] 76
KURAL XV [Problemin Duyusal Betimlemesi] 88
KURAL XVI [Orantının Cebirsel Betimlemesi] 89
KURAL XVII [Dolaylı Problemlerin Çözümsel Evrilmesi] 93
KURAL XVIII [Geometrik Cebir] 95
KURALLAR XIX, XX, XXI [Eşitliklerin Saptanması ve Yalınlaştırılması] 100

EKLER.
KİTAP ÜZERİNE AÇIKLAMALAR 103
SÖZLÜK VE NOTLAR 105
ÇÖZÜMLEMELER / AZİZ YARDIMLI 115
DESCARTES İÇİN BİR YAŞAMÖYKÜSÜ 121
DİZİN 125