Arazi Deneyleri ve Geoteknik Tasarım

ÖNSÖZ Geoteknik mühendisliğinde arazi deneyleri, gerek zeminlerin ve kayaçların fiziksel ve mekanik özelliklerinin belirlenmesinde gerekse temel tasarımında yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Sıvılaşma analizi yapılmasında, zemin iyileştirilmesinin kontrolünde dikkatle ve doğru olarak gerçekleştirilmiş arazi deneylerine ihtiyaç vardır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte arazi deneylerine yönelim artmıştır. Ülkemizde, geoteknik arazi deneyleri ile ilgili derli toplu kaynak sıkıntının mevcut olması, bu kitabı hazırlamamıza etken olmuştur. Kitabın, uygulamada çalışan mühendislere, İnşaat, Jeoloji ve Jeofizik mühendisliğinde lisans ve lisans üstü eğitim gören öğrencilere faydalı olacağını düşünüyoruz. Kitabın hazırlanmasında geniş ve güncel kaynak taraması yapılmıştır. Bölüm 1 ve Bölüm 2'de arazi deneylerinin önemi ve zemin incelenmesinde kullanımı kısaca anlatılmaktadır. Diğer bölümlerde ise her bir deney için, deneyin önemi, yapılışı, kullanılan aletler, elde edilen ölçümler ve bunlar üzerindeki düzeltmeler, zeminlerin mühendislik özellikleri ile ölçülen deney parametreleri arasındaki korelasyonlar ve temel tasarımında kullanılan ampirik veya yarı-ampirik yaklaşımlar tanıtılmıştır. Ayrıca, her konu sonunda deneyle ilgili örnek problemler verilerek konu zenginleştirilmeye çalışılmıştır. Kitapta, ülkemizde çok yaygın kullanılması nedeniyle, özellikle Standart Penetrasyon Deneyi (SPT) geniş bir şekilde ele alınmıştır. Doç. Dr. Osman Sivrikaya, İTÜ'de doktorası bitiminde, özellikle kitabın oluşturulması fikrini vermesi hususunda, yetişmesinde emeği olan, örnek aldığı, bilgi ve tecrübesinden yaralandığı değerli hocası, meslaktaşı ve kitabın diğer yazarı olan Prof. Dr. Ergün Toğrol'a ve yoğun ve yorucu günlerde desteğini esirgemeyen Eşine teşekkürü borç bilir. Ayrıca yazarlar, ders notlarından yararlandığı Doç. Dr. Recep İyisan'a ve kitabın oluşumunda, kapağın hazırlanmasında Doç. Dr. Osman Sivrikaya'nın Niğde Üniversitesinden öğrencisi olan Zahit Koç'a teşekkür ederler. Kitabın gözden geçirilmesi ve bilimsel değerlendirilmesinde katkıda bulunan Prof. Dr. Mustafa Aytekin'e sonsuz teşekkürlerimizi sunmayı bir borç biliriz. Kitapta olası hataların ya da kitap hakkındaki eleştiri ve önerilerin tarafımıza ulaştırılması durumunda, gönderenlere şimdiden teşekkür eder, bunların değerlendirilerek gereğinin yapılacağını belirtmek isteriz. Kitabın geoteknik mühendisliği ile ilgilenen mühendis ve öğrencilere yardımcı olmasını dileriz. Osman Sivrikaya Ergün Toğrol