Bilinç: Çok Kısa Bir Başlangıç

Bir gerçeklikte mi, yoksa bir yanılsamada mı yaşıyoruz?
Ünlü araştırmacı Susan Blackmore'un Bilinç adlı kitabı artık Türkçede!
İstanbul Kültür Üniversitesi (İKÜ) Yayınevi, Oxford Üniversitesi Yayınevi'nin
dünyaca ünlü dizisi "Very Short Introductions"dan çıkan Bilinç adlı kitabı Türkçeye
kazandırdı. Bilinç, memler, yapay zekâ, özgür irade ve meditasyon alanlarındaki
çalışmalarıyla tanınan araştırmacı Susan Blackmore'un yazdığı kitap, İKÜ
Yayınevi'nin "Çok Kısa Bir Başlangıç" dizisinin 6 kitabı olarak raflardaki yerini
aldı. Beyin alanındaki çalışmalarıyla bilinen Prof. Dr. Sinan Canan da kitabın
Türkçe baskısına özel bir önsöz kaleme aldı. Kitap, okurları fiziksel varlığımızdan
zihinsel derinliklerimize uzanan bir sorgulamaya davet ediyor.
***
İKÜ Yayınevi, Oxford Üniversitesi Yayınevi'nin dünyaca ünlü "Very Short Introductions"
dizisinden çıkan Bilinç: Çok Kısa Bir Başlangıç adlı kitabı okurlarla buluşturdu. Bilinç, memler,
yapay zekâ, özgür irade ve meditasyon gibi konulardaki çalışmalarıyla dünyaca tanınan Prof. Dr.
Susan Blackmore'un yazdığı kitap, "Çok Kısa Bir Başlangıç" dizisinin 6 kitabı olarak raflardaki
yerini aldı. Almanca, İtalyanca, İsveççe, Arapça, Farsça, Romence ve Gürcüceye çevrilerek dünya
çapında pek çok okura ulaşan kitap, ODTÜ Berimsel Ontoloji Laboratuvarı araştırmacılarından
Oğuz Akçelik tarafından Türkçeye çevrildi. Ayrıca kitap, beyin alanındaki çalışmalarıyla bilinen ve
bu alandaki konuların ülkemizde geniş kitlelere ulaşabilmesinde önemli bir rolü olan Prof. Dr.
Sinan Canan'ın önsözüyle okur karşısına çıktı.
Bilinç Hakkında Çokyönlü Bir Sorgulama
Bilinç dediğimiz şey nedir? Tanımlanabilir mi? Algıdan, zekâdan, düşünceden, dilden ya da
benlikten ayrı bir şey midir? Fiziksel bir organ olan beynimiz dış dünyaya dair öznel
deneyimlerimizi nasıl oluyor da algılayıp anlamlandırabiliyor? Zihnimizde oluşan imgeler
gerçeklikle ne kadar örtüşüyor? Yoksa bir yanılsama içinde miyiz? Peki ya gerçekten özgür iradeye
sahip miyiz? Günümüzde farklı disiplinlerden birçok araştırmacı bunun gibi sorulara hâlâ yanıt
Beyinle ilgili araştırmalarda ulaşılan yeni sonuçlar, bilinçle ilgili tartışmaları körüklerken bu
tartışmalara biyologlar, sinirbilimciler, psikologlar ve felsefeciler de katılıyor. Bu alandaki güncel
keşiflerden ve süregiden tartışmalardan yola çıkan Susan Blackmore bu kitapta benliğin yapısını,
dikkat mekanizmalarını, bilincin sinirsel bağıntılarını ve bilincin değişen durumlarının fizyolojisini
nasıl anladığımızı açıklıyor. Bunu yaparken de okuru fiziksel varlığımızdan zihinsel
derinliklerimize uzanan bir sorgulamaya davet ediyor.
Üsküdar Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sinan Canan kitabın Türkçe baskısı için kaleme aldığı
önsözde bilinç araştırmaları hakkında şunları belirtti: "Dışarıdaki gerçekliğin ne olduğunu doğrudan
deneyimleme imkânımız yok. Zihnimizde oluşan imgeleri ve deneyimleri 'gerçek' olarak
algılamaktan başka çaremiz yok. Fakat kendimize sürekli olarak 'Acaba gerçek/hakikat nasıl bir
şey?' sorusunu sormadan da duramıyoruz (en azından bazılarımız). Tarihimizin başlangıcından beri
de muhtemelen en önemli sorunumuz bu: Varlığımızın gizemini çözmek, tüm soruların sorusu olan
o büyük sorunun cevabını yakalamak: 'Ben aslında neyim?' Elinizdeki kitap bu büyük soruna
ilişkin yazılmış ne ilk metin ne de muhtemelen sonuncu olacak. Fakat yazar Susan Blackmore 2017
yılı itibarıyla bilinç sorununa ilişkin tartışmaları gayet güzel bir özetle istifademize sunuyor."
Dr. Susan Blackmore kimdir?
Oxford Üniversitesi'nde psikoloji ve fizyoloji öğrenimi gören, Surrey Üniversitesi'nde de
parapsikoloji üzerine doktorasını tamamlayan Susan Blackmore halen Plymouth Üniversitesi'nde
misafir öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Psikolog, yazar ve okutman olarak araştırmalarına
devam eden Blackmore The Guardian ve Psychology Today gibi gazete ve dergiler için yazılar
yazmakta, radyo ve televizyonlardaki programlara katılmaktadır. Türkçeye çevrilen diğer kitapları
şunlardır: Mem Makinesi (2011) ve Bilinç Üzerine Konuşmalar (2018).