Burhan Cahit Morkaya

Türk toplumunun değişim sürecinde "propagandacı" olarak nitelendirilen edebiyatçıların etkinlikleri, toplum üzerinde bıraktıkları etki bakımından önemlidir. Toplumu eğitme ve yönlendirme görevini üstlenecek yazarların ortaya çıkması ve bu doğrultuda eserler verilmesi, "inkılâp" döneminin önde gelen ihtiyacıdır. Bugün edebiyat âleminde pek tanınmayan Cumhuriyet Dönemi romancılarımızdan Burhan Cahit Morkaya da böyle bir ortamda ortaya çıkmıştır. Kaleme aldığı tezli romanlarıyla yaşadığı dönemde bir hayli etkili olan ve okunan Burhan Cahit, gazeteciliğinin yanında yazdığı 40 civarındaki popüler roman ile Türk inkılâbının amaçlarını tanıtıcı, öğretici ve savunucu bir fonksiyon üstlenerek yeni Türkiye'nin oluşumunda etkili olan popüler romancılarımızdan biridir. Burhan Cahit, toplumsal hayatımızın yaklaşık iki asırdır yaşadığı değişim sürecinin önemli dönemeçlerinden birisi olan Cumhuriyet'in ilânı ile çok partili hayata geçiş dönemi arasında, gazeteciliğin yanı başında ve gazetecilikten hiç ayrılmayan bir çalışma tarzıyla romancılık yapmış; "Atatürk Dönemi" edebiyatının en çok roman yayınlayan erkek romancılarından birisi olmuştur."Popüler" roman yazarı olan Burhan Cahit ve onun eserleri, bir estetikçi ve edebiyatçıdan çok bir sosyolog için daha zengin bir malzeme ve bilgi kaynağıdır. Ayrıca, onun romanlarını okurken dönemin zevkiyle, maddî kültür tercihleriyle, en azından üst orta sınıfın yaşamıyla ilgili pek çok malzemeyle, daha önce gözden kaçmış ipuçlarıyla karşılaşırız. Buna bağlı olarak, gerek bireysel duygulara gerekse toplumsal sorunlara bakışıyla modern ve Batılı yaşam tarzının Türkiye'ye yerleşmesinde ve özellikle de şehirli kitle-lerce benimsenmesinde önemli katkısı olan Burhan Cahit'in romanlarında "dönem İstanbul'u", "modern/ Batılı hayatın izleri", "yapılan inkılâpların yansımaları", "yeni hayat tarzı ve yeni insan tipi" vb. gibi hususlarla ilgili de önemli malzemeler bulunur.