Cehennem Kraliçesi

Küçük burjuva kökenli aydının toplumsal işlevi, bu çetin karmaşadan cinselliğini de kapsayan bir yeni moral çıkarabilecek midir? Sürü insanı olmak ya da olmamak gibi bir gerekçe, ayrıcalık yarışını bir cehennem yasası olmaktan kurtarabilecek midir? Attilâ İlhan, 1980 Selim İleri, Ölüm İlişkilerinde, kendine özgü bir roman yapısı kuruyor, bir üslûp buluyor, bir anlatı tekniği yaratıyor; Cehennem Kraliçesinde aynı yapıyı -bu kez daha yetkin biçimde- tekrarlıyor. Her bölümün, o bölümde anlatılan kişinin görüşüyle, düşünüşüyle verilmesi, çağrışımların saptanmasındaki ustalık, ayrıntıların titizlikle seçilerek kullanılması ve dilin büyük bir ustalıkla işlenmesi... Fethi Naci, 1982 Cehennem Kraliçesi nin, toplumun sol kesimine kıyıldığı bir dönemde sol aydınlara yönelttiği eleştiri okları, 1980lerde edebiyat kamuoyunda nasıl karşılandı? Anımsamıyorum. Ama, neredeyse otuz yıl sonra, sıcak duyguların sakinleştiği bir zaman kesitinde- romanı yeniden okurken, beni en çok çarpan, bilinç akımı tekniğinin ustalığı yanında, romandaki kimi eleştirilerin haklılığı ve uzak görüşlülüğüydü. Erendiz Atasü, 2006 Selim Ileriden yaşarlığı ve değeri, tartışılırlığı, geçen zamanla birlikte büsbütün pekişmiş çok etkileyici bir roman...