Cenap Şahabettin'in Bütün Vecizeleri (Tiryaki Sözleri, Serseri Fikirler ve Hiç Bilinmeyenler)

Edebiyatımızdaki bazı isimler şair, bazıları roman yazarı, kimileri
ise hikâyeci kimliğiyle ön plana çıkmıştır. Fakat müstakil olarak vecize
türünde eser veren pek azdır. Türk edebiyatında vecize denince akla gelen ilk isim,
bu alanda haklı bir şöhrete sahip olan Cenap Şahabettin'dir. Cenap ve vecize deyince
ilk önce yazarın sağlığında yayımladığı Nesr-i Harp Nesr-i Sulh ve Tiryaki Sözleri adlı
eseri hatırlanır. Onun bir diğer eseri ise Tiryaki Sözleri'dir. Araştırmalarımız sonunda
Cenap Şahabettin'in daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış, süreli yayınlarda saklı kalmış
yüzlerce vecizesini tespit ettik. Bu çalışmada onun bütün vecizeleri noksanlıklar ve yanlışlıklar
giderilerek, ilk kez toplu bir şekilde iki kapak arasında bir araya getirilmiştir. Bu vecizeler,
"kâğıt medeniyeti"nden dijital dünyaya evrildiğimiz "haz ve hız çağı" denilen içinde
bulunduğumuz bu asırda, okumak şöyle dursun, videoların dahi kısa süreli olanlarının
daha çok izlendiği göz önüne alınırsa, kısa, etkili, ironik, hikemî oluşları yanında,
biraz nesrimsi biraz şiirimsi edâları ile, 21 yüzyıl okurunu cezbedecektir. İşte
onlardan birkaçı:

Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür,
ayağının altına alırsan yükseltir. En acı yaşlar gözümüzden
akanlar değil, içimizde hapse mecbur olduklarımızdır.
Rütbe ve nişan bazılarını yükseltir ve bazıları bilakis
rütbe ve nişanı alçaltır! Cenab-ı Hakk'ın beşeriyete iki
büyük sadaka-i merhameti: Ümit ve hülya..
Hasûdun (kıskancın) sükûtu meziyetinizi itiraftır.
En geveze kuş ümittir: Kalbimizde hiç susmaz.
İnsan ancak sermaye-i ilmi kadar hür olabilir.
Bizde post elden gider; post kavgası bitmez.
Kuvvetin başı kendi zaafını bilmektir.