Eşya Hukuku - Zilyetlik - Cilt II

Prof. Dr. O. Gökhan ANTALYA



İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ V
KISALTMALAR VII

İKİNCİ BÖLÜM
ZİLYETLİK

§ 4. GENEL OLARAK ZİLYETLİK 1
I. ZİLYETLİĞİN HUKUKİ OLGU OLARAK YERİ VE FONKSİYONU 1
II. YASAL DÜZENLENMESİ 3
III. İNCELEME SİSTEMATİĞİMİZ 5

§ 5. ZİLYETLİK KAVRAMI 7
I. GİRİŞ 7
A. Genel Olarak 7
B. Terim 7
C. Tarihi Gelişimi 8
II. TANIM 9
III. KONUSU 11
IV. HUKUKİ NİTELİĞİ 13
A. Hak Görüşü 13
1. Ayni Hak Görüşü 13
2. Nispi Hak Görüşü 14
B. Hukuki Durum Görüşü 14
V. UNSURLARI 15
A. Temel Görünüm Şekli: Eşya Zilyetliği 16
1. Fiili Hâkimiyet 16
a. Genel Olarak 16
b. Fiili (Maddi) Etki 17
c. Mekansal Fiili (Maddi) İlişki 17
d. Maddi (Fiili) Mekansal İlişkinin Sürekliliği 18
e. Fiili Hâkimiyetin Görünürlüğü 19
2. Hâkimiyet İradesi 20
a. Genel Olarak 20
b. Niteliği 22
aa. Doğal İrade 22
bb. Genel İrade 23
cc. Özel Durumlar 23
B. İstisnai Görünüm Şekilleri 24
1. Hak Zilyetliği 24
a. Kavram 24
b. Hukuki Olguları 24
aa. Taşınmaz Üzerine İrtifak Hakkı veya Taşınmaz Yükünden
Doğan Bir Hak Olmalı 24
bb. Hak Fiilen Kullanılmalı 26
c. Hukuki Sonucu 26
2. Fiktif (Sanal) Zilyetlik 27
a. Mirasçıların Zilyetliği 27
b. Bulunmuş Eşyanın Teslim Edildiği Kişilerin Zilyetliği 28
VI. BENZER KAVRAMLARDAN AYIRT EDİLMESİ 28
A. Mülkiyetten 28
B. Hayvan Bulunduran ve İşletenden 29
C. Hizmet Zilyedinden 29
1. Genel Olarak 29
2. Zilyet Sahibine Yardım İlişkisinde Talimata Bağlılık 30
3. Talimata Bağlılık İlişkisinin Görünürlüğü 32
4. Kavram 32
5. Zilyetlikten Ayırt Edilmesi 33
6. Organın Zilyetliği ve Hizmet Zilyetliği 35
7. Banka Kasa Sözleşmesinde 36
VII. FONKSİYONLARI 37
A. Toplumsal Düzeni ve Güvenliği (Huzuru) Sağlama Fonksiyonu 37
1. Huzur Fonksiyonu 37
2. Huzur Fonksiyonunu Açıklayan Görüşler 38
a. Huzur Teorisi 38
b. Süreklilik Teorisi 38
c. Görüşümüz 39
3. Hukuki Koruma Fonksiyonu 39
B. Aleniyeti Sağlama Fonksiyonu 39
1. Hakkı Kurma Etkisi 40
2. Hakkı Zamanaşımı ile Kazandırma Etkisi 40
3. Karine Etkisi 40
4. Güvenin Korunması Etkisi 40

§ 6. ZİLYETLİK ÇEŞİTLERİ 41
I. GİRİŞ 41
II. DOLAYLI ZİLYETLİK - DOLAYSIZ ZİLYETLİK 41
A. Genel Olarak 41
B. Çeşitleri 43
1. Dolaysız Zilyetlik 43
2. Dolaylı Zilyetlik 44
C. Hukuki Sonuçları 44
1. Zilyetliğin Korunmasında 45
2. Taşınır Mülkiyetinin Zamanaşımı ile Kazanımında 45
3. Kaybedilen Eşyada 46
III. BASİT ZİLYETLİK - KADEMELİ ZİLYETLİK 46
A. Basit (Yalın) Zilyetlik 47
B. Kademeli Zilyetlik 47
1. Genel Olarak 47
2. Kademeli Geçerli Katılım İlişkisi ve Zilyetliğe Katılım İradesi 48
3. İkili Kademenin Çeşitleri 51
a. Asli Zilyetlik 51
b. Fer'i Zilyetlik 51
c. Başkası İçin Zilyet 52
4. Hukuki Sonuçları 53
a. Temel Sonuç: Asli Zilyedin Fiili Hâkimiyeti Sona Erse Bile
Fer'i Zilyetle Birlikte Zilyet Olması (Fiksiyon Zilyet) 53
b. Eşler Arasında 54
c. Ön Mirasçı Art Mirasçı 54
d. Mülkiyeti Saklı Tutma Sözleşmesinde 54
IV. KENDİSİ İÇİN ZİLYET - BAŞKASI İÇİN ZİLYET 55
A. Kendisi İçin Zilyet 55
1. Genel Olarak 55
2. Ayni Hak (Malik) Sahibi Sıfatıyla Zilyet - Başka Sıfatla Zilyet 56
B. Başkası İçin Zilyet 56
V. BÜTÜN (TAM) ZİLYET - KISMİ ZİLYET 57
VI. HAKKA DAYANAN ZİLYET - HAKSIZ ZİLYET 58
A. Hakka Dayanan Zilyet 58
B. Haksız Zilyet 58
1. Genel Olarak 58
2. Çeşitleri 59
a. İyiniyetli Haksız Zilyet 59
b. Kötüniyetli Haksız Zilyet 59
VII. TEK BAŞINA ZİLYETLİK - BİRLİKTE ZİLYETLİK 59
A. Tek Başına Zilyetlik 59
B. Birlikte Zilyetlik 60
1. Genel Olarak 60
2. Ayrılması ve Mülkiyet Çeşitleriyle Olan İlişkisi 61
3. Çeşitleri 62
a. Elbirliği (İştirak Halinde) Zilyetlik 62
b. Paylı (Müşterek) Zilyetlik 62
c. Yan Zilyet 63
4. Hukuki Sonuçları 63

§ 7. ZİLYETLİĞİN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ 65
I. GENEL OLARAK 65
II. ZİLYETLİĞİN KAZANILMASI 66
A. Zilyetliği Kazanma Yolları 66
1. Genel Olarak 66
2. Aslen Kazanma 68
a. Kavram 68
b. Hukuki Olguları 69
aa. Objektif Unsur 69
bb. Subjektif Unsur: Aslen Kazanma (Hâkimiyet) İradesi 70
c. Zilyetliği Haklı Aslen Kazanma - Zilyetliği Haksız Aslen
Kazanma 71
3. Devren Kazanma 71
a. Kavram 71
b. Zilyetliğin Devri İle Mülkiyetin Devri Arasındaki İlişki 72
c. Çeşitleri 75
aa. Genel olarak 75
bb. Eşyanın Teslimi İle Zilyetliğin Kazanımı 76
aaa. Genel Olarak 76
bbb. Çeşitleri 77
(1). Hazırlar Arasında Devir 77
(a.). Eşyanın Teslimi 77
(b.). Eşyada Hâkimiyeti Sağlayacak Araçların Teslimi 78
(2). Tarafların Zilyetliğin Teslimle Devrinde Uzlaşması 79
(a.). Zilyetliğin Teslimle Devrinde Anlaşma 79
(b.). Zilyetlik Sözleşmesi ile Karşılaştırılması 81
(c.). Üçüncü Kişi Yararına Bağışta Bağışlananın
Zilyetliği 82
(3). Hazır Olmayanlar Arasında Devir (Temsilciye Teslim) 82
(a.). Genel Olarak 82
(b.). Niteliği 83
ccc. Hukuki Sonucu 85
(1). Zilyet Temsilcisi Doğrudan Temsilci ise 86
(2). Zilyet Temsilcisi Dolaylı Temsilci ise 87
(3). Yetkisiz Zilyet Temsilcisi 87
(4). Vekaletsiz İşgörenin Temsili 87
cc. Eşyanın Teslimi Olmaksızın Zilyetliğin Kazanımı
(Zilyetlik Sözleşmesi İle Zilyetliğin Kazanımı) 87
aaa. Genel Olarak 87
bbb. Zilyetlik Sözleşmesi 89
(1). Genel Olarak 89
(2). Sözleşme Niteliği 90
(3). Tarafların İradi Temsili 91
(4). Zilyetlik Sözleşmesinin Sebep İşlemden Soyutluğu 92
(5). Çeşitleri 93
(a.). Zilyetliğe Açık Durumunun Devri 93
(aa.). Kavram 94
(bb.). Hukuki Olguları 95
(aaa.). Devredenin Eşya Üzerinde
Doğrudan Zilyet Olması 95
(bbb.). Üzerinde Zilyetlik Kurulabilmeye
Elverişli Açık Eşya Olmalı 95
(ccc.). Zilyetlik Sözleşmesi 96
(cc.). Hukuki Sonucu 97
(b.). Kısa Elden Zilyetliğin Devri 97
(aa.). Kavram 97
(bb.). Hukuki Olguları 98
(aaa.). Zilyetliği Kazanacak Olanın
Hâlihazırda Zilyet Olması 99
(bbb.). Kısal Elden Zilyetliğin Devri
Sözleşmesi 99
(aaaa.). Genel Olarak 99
(bbbb.). Niteliği 99
(cc.). Hukuki Sonuçları 100
dd. Hükmen Teslim 100
aaa. Genel Olarak 100
bbb. Kavram 101
ccc. Hukuki Olguları 102
(1). Devredenin Özel Bir Hukuki İlişkiye Dayanarak
Eşyaya Dolaysız Zilyet Kalması 103
(a.). Devredenin Dolaysız Zilyet Kalması 103
(b.). Özel Hukuki İlişki 103
(c.). Somut Hükmen Teslim 105
(d.). Uygulama Alanı 105
(e.). İspatı 106
(2). Hükmen Teslim Sözleşmesi 106
(a.). Genel Olarak 106
(b.). Zilyetliğin Devredilmesine İlişkin Sözleşme:
Zilyetliğin Hükmen Teslimi Sözleşmesi 107
ddd. Hukuki Sonuçları 108
eee. Özel Durumlar 109
(1). Elden Bağışlama 109
(2). Teslim şartlı rehin 109
(a.). Genel Ola