Fıkhın Bedene Bürünüşü (İmam-ı Azam Ebu Hanife)

Modern zamanlarda özü itibariyle bize ait olmayan dünyevileştirme projesiyle birlikte sıradan bir müslümanın din-dünya tasavvuru ve algısı büyük ölçüde değişmiş, açık bir deyimle büyük ölçüde yıkıma uğramıştır. Bu dejenerasyon etkisiyle İslam fikhının da, içinde barındırdığı iman-ahlak ve aksiyon daman yok edilmiş, teknik hükümlerden müteşekkil bir yapıya kuru bir [İslam] hukuk(un)a dönüştürülmüş, bunun neticesinde dinin özündeki iman-ibadet ve ahlak vurgusu büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır. Hâlbuki geçmiş tarihi süreçlerde islam düşüncesinin geleneksel ulema-fukaha profilinde, sözü edilen bir kopuştan söz etmek -küçük istisnaların dışında-mümkün değildi. Ulema ve rukaha denilen kesim -özellikle selef-i salihin dediğimiz ilk üç kuşakta- sadece dünyevi-teknik çalışma yapan bir bilim adamı sıfatıyla değil aynı zamanda bir inanç ve ahlak önderi sıfatıyla da işlevlerini sürdürüyordu.İşte bu çalışma bize, sözünü ettiğimiz kopuşu ortadan kaldırmanın yegâne yolunun hayati bölmeden, onu bir bütün olarak algılayarak fikha ve fakihli bir yapıya, yani İmam-ı Azam Ebu Hanife örneğindeki âlim tipolojisine tekrar dönmek gerektiği gerçeğini bir kez daha göstermiştir. Buna göre fakih, sadece dünya işleri üzerine düşünüp çözüm üreten bir teknikerdeğil aynı zamanda dini ve ahlaki duruşuyla da topluma istikamet veren, bu mübarek gaye ve ideali her zaman üst-değer olarak ön plandatutan kimse olmalıdır.