Hangi Ermeni Sorunu?

Yakınlaşmanın nereye kadar varacağını şimdiden kestirebilmek kolay değil. Fakat şurası kesin ki ortada tek bir Ermeni sorunu yok. İlla bir isim arayacaksak Ermeni sorunlanndan bahsetmek zorundayız. Sorunlar tarih içinde evriliyor ve günümüzde de birden fazla Ermeni sorunu ile karşı karşıyayız:Bunların ilki diaspora sorunu ve bu sorun sanılanın aksine 1915 olaylarından veya tarihsel gerçeklerden ziyade diasporanm kendi kimliğini yaşatabilmek için ortak bir düşman ve bir dava elde etme gayretinin bir sonucu.İkinci Ermeni sorunu ise bir Ermenistan sorunu. Bunun içinde Karabag ve işgal altmdaki diğer topraklar da var. Ancak Ermenistan'ın bölgeye entegrasyonu ile bu sorunda yol almak mümkün ve bu sorun bizim bildiğimiz Ermeni sorunu ile çok az ortak özellik taşıyor.Günümüzde yaşadığımız üçüncü bir sorun ise klasik Ermeni sorunu, yani soykınm iddialarını ve Türkiye'nin doğusunda sözde bir Ermeni vatanım Türkiye'ye zorla kabul ettirme sevdası.Bu üç sorun da birbirinden farklı özellikler gösteriyor. Aralarında mutlaka benzerlikler ve yakm bir ilişki vardır. Ancak aslolan, bu üç sorunun farklı nedenleri olduğunun ve farklı sonuçlan olacağının anlaşılmasıdır. Eğer bu üç sorana da tek bir sorunmuş gibi davranır ve her birine benzer reçeteler ile yaklaşır isek yol almak mümkün olmayacaktır.Ermeni soranu tıpkı Kıbns ve terör gibi Türkiye'nin peşini bir hayalet gibi takip ediyor. Gündem değişiyor, yeni konular ortaya çıkıyor, fakat Ermeni soranu her daim güncel kalıyor. Acaba bu soranu çözmek olanaksız mı, yoksa sorun sürekli olarak evriliyor da, bizler mi farklı sorunlara hep aynı adı veriyoraz? Başka bir deyişle zamanın akıp gittiğini, soranların sürekli bir değişim içinde olduğunu fark etmeyen bir Türkiye ile mi karşı karşıyayız? Ermeni soranunu takip ettiğimiz son 10 yıl içinde en çok üzerinde durduğum sora hep bu oldu. Bu bağlamda konunun çeşith yönlerini bilimsel makalelerde ve kitaplarda ortaya çıkarmaya çalıştık, fakat hep çok önemli bir gerçeği atlıyormuşuz hissinde oldum. Karşımızda tek bir soran mu vardı, yoksa birden çok ve bazı yönleriyle birbiri ile alakasız soranlar mı?