Hazar Yahudi Tarihi

Hazarlar Müslüman, Hristiyan ve Yahudidİr. Aralarında putperest olanlar da vardır. Yahudiler bu gruplar içinde sayıca en az olanıdır. Halkın çoğunluğu Müslüman ve Hristiyandır. Buna rağmen melik ve mevkebi Yahudidir.İstahrîYahudi tacirlerin İdil'de topladıkları tüm servet, ovman-step şeridine yerleşen Slavyanlann, Karadeniz civarı bozkrrlıları Peçeneklerin, Ural-ötesi vadilerindeki göçebe Guzlarm, Orta Kafkasya'nın dağlık boğazlarını ellerinde tutan Alanların ve Azak sahillerine saçılmış bulunan Bulgarların kalplerini s.atın alamazdı.Hazar Yahudileri tarihim yazmaya girişen Dunlop, Museviliğin Hazarya'da hangi kahpece rolü oynadığını anlayamamıştır.Kendine özgü bir din olan Musevilik, sadece Hazar Devleti'nin bünyesinde yer alan birçok halkın değil, bizzat Hazarların tamamının dahi dini olamazdı.M. İ. ArtamonovHazar Devleti, Avrupa'nın karanlık ufkunda parlayan ve arkasında varlığına işaret eden hiçbir iz bırakmadan sönüveren parlak bir göktaşı gibiydi.V.V. Grigoryev"İkili iktidar", artık Yahudİleşmesine rağmen, hakanın yüzünü yılda ancak bir defa gören halka karşı uydurulmuş koca bir yalandı. Yılın kalan diğer günlerinde ise Yahudi cemaati başkam, Hazarları ve komşu halkları, masraflarını Hazar halkının çekmek zorunda olduğu paralı askerleriyle inim inim inletirdi. Hazarlar bu parayı ödüyorlardı, ama bir çıkış yolu bulamıyorlardı.L. N. Gumilev