İslamın Geleceği

Wilfred Blunt, zengin bir İngiliz ailenin oğluydu. Din eğitimi aldı. Edebiyata ilgi duydu. Diplomat olarak çalıştı. Byronın torunuyla evlendi. Ağabeyinin ölümü üzerine diplomatlığı bıraktı ve aile yadigârı malikâneye yerleşti. Burada karısıyla beraber altı yıl etliye sütlüye bulaşmadan yaşadı. Ancak 1875 yılında birden bire bu monoton hayattan sıyrıldı ve İspanyadan Cezayire, Küçük Asyadan Mısıra, Mezopotamyadan İrana ve hatta Arabistanın ıssız Bedevi çöllerine kadar geniş bir coğrafyayı dolaştı. Buralardaki gözlemlerinin ilk meyvesi, bu kitaptır: İslamın Geleceği. Darwini okuduktan sonra Katolik inancından vazgeçen Blunt, İslamı kabul etme noktasına kadar geldi. Osmanlı İmparatorluğunun etkisinden kurtarılan ve Arapların egemenliğinde tesis edilen bir hilafet fikri geliştirdi. Edward Saide göre Blunt, on dokuzuncu yüzyıl oryantalistlerinin en anlayışlısıydı. Bluntı İngiliz aristokrat ve entelektüel çevrelerinde yaramaz çocuk yapan neydi? İrlanda konusunda Keltleri destekleyen ilk İngiliz olması mı? Mısırdaki İngiliz işgaline karşı takındığı tutum mu? Muhammed Abduh ve Cemaleddin Afgani gibi reformcu İslam bilginleriyle yakın ilişkisi mi? Yoksa bütün bunların ve ona modern Casanova yakıştırmalarına sebep olan aşk maceralarının toplamı mı? Dünyanın geri kalmış milletlerini, özellikle Asya ve Afrikadakileri, Avrupaya kölelikten kurtarmaya çalıştığını söyleyen bu İngiliz asilzadesi, Ortadoğu, İslam, oryantalizm ve tarih gibi konular üzerinde çalışanların dikkatlerinden kaçıramayacağı bir figür. Gladstone, Cromer, Mısır Hidivi, Afgani, Abduh, Arabi gibi çok farklı isimlerle dostluğu olan ve Osmanlı Padişahı Abdülhamidle birkaç defa yüz yüze görüşen bir İngilizin kendi kamuoyuna yabancı bir dünyayı anlattığı İslamın Geleceği adlı bu çalışma ilginç tartışmalara kapı açmaktadır.