Kayıp Savaş Sanatı

Sun Bin ismi, yaklaşık bin yıl boyunca Çin'de bir efsane olarak kabul edildi. Hakkında bilinenler söylentilerden ibaretti. Mao Zedung bile yazılarında ona gönderme yaptı. "Savaşan Devletler" döneminin (M.Ö. 475-221) ortalarında yaşayan bu ünlü stratejistin Savaş Sanatı isminde olağanüstü bir kitap yazdığı biliniyordu. Ancak bin yıldan fazla bir süre önce kitabın kaybolması, hem Çin'de hem de diğer ülkelerde büyük tartışmalara neden olmuştu. Kimileri Sun Tzu ile Sun Bin'in aynı kişi olduğunu öne sürerken, kimileri de bu eserin aslında hiç var olmadığını iddia ediyordu. Tartışmalar, 1972 yılının Nisan ayında son buldu. Bu tarihte Shandong bölgesindeki Yingue Dağı'nda bulunan Batı Han Hanedanlığı'na ait mezarlarda çeşitli bambu tabletler keşfedilmişti. Yapılan incelemeler sonucunda tabletlerin arasında Sun Bin'in Savaş Sanatı'nın da bulunduğu anlaşıldı. Böylece Sun Bin'in gerçekten yaşadığı ve kendisinden sonraki nesiller için bir kitap kaleme aldığı kanıtlanmış oluyordu. Bin yıllık bilmece çözülmüş, bir efsane yeniden ortaya çıkmıştı. Uzmanlar, Sun Bin'in Sun Tzu'nun soyundan geldiğini ifade ediyorlar. Sun Bin'in devraldığı strateji ve savaş sanatı mirasını daha da geliştirdiği biliniyor. Gerçekten de her iki strateji dehasının yazdıkları arasında benzerlikler olduğu kadar, farklar da bulunmaktadır. Belki de bu yüzden Sun Bin'i okumadan Sun Tzu'yu incelemenin bir eksiklik olduğuna inanılıyor. Söz konusu eksikliği gidermek için strateji alanındaki bu kadim Doğu klasiğini Türkiyeli okurların ilgisine sunuyoruz.