Kürtlere Vurulan Kelepçe - Şark Islahat Planı

85 Yıldır sürdürülen Kürtler'i "Türkleştirme ve İnkâr" projesinin başarısızlığı, bu projenin hayata geçirilmesinde payı olanlar tarafından bir türlü itiraf konusu olmuyor. Bu siyasi projenin nasıl hayata geçirildiğini anlatan önemli ve yeni bir kitapla karşı karşıyayız: M. Bayrak dostumun "Kürtler'e Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı" adlı kitabı.
(Orhan Miroğlu, Taraf, 23.09.2009

Bugün hâlâ açılımlarla çözmeye çalıştığımız Kürt sorununun kökleri Cumhuriyet'in kuruluş dönemine uzanır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin seksen küsür yıllık politikaları ve her zaman için askerin damgasını vurduğu resmi yaklaşımlar sorunu çözebildi mi? Bu açıdan M.
Bayrak'ın "Şark Islahat Planı" adını taşıyan kitabı, dünü ve bugünü gerçekten anlamak isteyenler için bir başvuru kaynağıdır.
(Hasan Cemal, Milliyet Gazetesi, 29.09.2009)

Türkiye tarihi, biraz da Kürt isyanları ve ardından gelen baskı dönemlerinin tarihidir. İlk büyük ayaklanma, 1925'teki Şeyh Sait isyanıydı. İstiklâl harbindeki ortaklık, ilk darbeyi orada yedi. Sert bastırıldı ve çok kan aktı. Kürtler'de Ankara'ya, Ankara'da Kürtler'e karşı güvensizliğin tohumlarını attı. O yıl "Savunma refleksi"yle "Şark Islahat Planı" hazırlandı. Plan'ın özü, "Doğu'nun Türkleştirilmesi"ydi. İşte bu sürecin tam metni için M. Bayrak'ın "Şark Islahat Planı" konulu çalışmasına bakılmalıdır.
(Can Dündar, Milliyet Gazetesi, 12.11.2009)

M. Bayrak gibi tarihe yolculuk yapan ve gerçekleri günyüzüne çıkaran çok az sayıda tarihçi, araştırmacı var. Bu son derece zor ve meşakkatli bir iş. Bayrak, "Kürtler'e Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı" adlı çalışmasıyla, red ve inkâr üzerine kurulu resmi tarihe, yalan ve uydurma tarihe ağır bir darbe indiriyor. Gerçek tarihi belgeleriyle gerçek boyutlarıyla gözlerimizin önüne seriyor. Geçmişin karanlık sayfalarına ışık tutuyor. Bunu yaparken, geleceğin nasıl olması gerektiği konusunda bize güçlü ipuçları sunuyor.
(Cahit Mervan, Aktüel Bakış, 10.12.2009)

Araştırmacı-yazar Mehmet Bayrak'ın tarihi belgelerin ışığında yazılmış olan kitapları sarsıcıdır. Katliamların acısı gelir yüreğinize oturur ve kahrolursunuz. Son bin yıllık
tarihimizin muhasebesini yaparsınız. Kimi zaman da şoke oluverirsiniz. "Kürtler'e Vurulan Kelepçe- Şark Islahat Planı" adlı kitabında olduğu gibi...
(Mehmet Söğüt, Özgür Politika, 12.02.2010)

Mehmet Bayrak, Kürdistan tarihini, altın arayıcısı özen ve hırsıyla didikleyen bir araştırmacıdır. Nitekim, "Kürtlere Vurulan Kelepçe-Şark Islahat Planı" adlı çalışmasında da;
Atatürk döneminde yürürlüğe konan, "Amentü" gibi bağlı kalınarak bugün de sürdürülen kanlı arenanın te'dib, tenkil ve asimilasyon belgelerini ortaya koyuyor. (...) Bayrak'ın ayrıntılarıyla aktardığı planı özetlersek, ırkçılığın insanlığı altına almasıydı.
(Ahmet Kahraman, Öz-Po, 19.03.2011)

2010 yılı Ekim ayında gerçekleştirilen I. Uluslararası Dersim Sempozyumunda; Kürt-Alevi araştırmalarının büyük ismi Mehmet Bayrak'ın Türkiye gündemine oturttuğu "1925 Şark Islahat Planı"na göndermeler, üç gün boyunca havalarda uçuştu.
(Prof. Dr. Tayfun Atay, "Dersim'i Parantezden Çıkarmak, s.356)