Montesquıeu

Montesquieu, "Tabiata ancak itaat edilerek hükmedilebilir" sözünü toplum gerçeğine tatbik etmek di¬rayetini göstermiş ender düşünürlerdendir.Montesquieu, gençliğinde hukuk tahsil etmiş, meşhur olmadan evvel tabiat tarihi, fizik, ahlâk ve siyaset ve nihayet tarihle ilgili çeşitli denemeler yazmıştır. "Lettres Persanes" (İran Mektupları) eseriyle ünlenmiştir. Zamanının örf âdet ve müessesele¬rini mizahî bir üslûpla tenkit etmiştir. Fransız Akademisi'ne üye seçilmiş, on iki yıl hâkimlik, yirmi yedi yıl Bordeau şehrinde meclis başkanlığı yapmıştır. Yine faal siyasî hayata atılmaksızın ömrünü araştırmalara vermiş, toplumun alışkanlıklarını, yaşama tarzlarını çözmeye çalışmıştır. Viyana'ya, Macaristan'a, İtalya'ya, İsviçre'ye, Hollanda'ya ve İngiltere'ye gitmiştir. İngiltere'de iki yıl kalmış, İngilizler onda derin izler bırakmış, bu milletin mües¬seselerine ve hayat şartlarına hayranlık duymuştur. İngiltere gezisinden dönüşünde kendisini tamamen ilmî çalışmalara vererek 1734 de Romalıların yükseliş ve batışları hakkındaki eserini yazmıştır. 1748'de yirmi yıldan beri gerek ta¬rihî ve hukukî metinler üzerinde yaptığı araştırmalardan gerek çeşitli seyahat notlarından elde ettiği zengin malzemeyi işlemek suretiyle en meşhur eseri olan "Esprits des Lois"nu (Kanunların Ruhu) yayımlamıştır. Montesquieu klasik düşünür¬lerin sonuncusu, sosyologların ilki kabul edilir.