Öğretmen ve İktidar

Kemal İnal, bu çalışmasında öğretmeni mercek altına alıyor. Yazara göre öğretmen, aslında olan biten pek çok şeyin farkında; sorunları çözmek için çeşitli yöntemler geliştirip taktikler uygulamakta, yukarıdan kendisini nesneleştirmeye çalışan merkezi, yapısal ve sistemik düşünce ve politikalara karşı bilinçli veya bilinçsiz, örgütlü veya kendiliğinden, farkında olarak veya olmayarak direnmekte; işleri yoluna koymak adına kendini özneleştirmeye çalışmaktadır.

İnal'a göre öğretmen, fail olarak kendisini çeşitli sermayeler üzerinden özneleştirip eğitimi demokratikleştirmeye çalışmaktadır. İnisiyatif alan, olabildiğince bağımsız ve özerk davranmaya çalışan, öğrencilerini en iyi biçimde yetiştirebilmek için kendini geliştirme gayesi güden, sistemin geleneksel ve geri güçlerine karşı ilerici, aydınca bir tutum takınan öğretmenin içi kof idealizasyonlara direnip olabildiğince gerçekçi bir tutum aldığını öne süren İnal'a göre öğretmen, sistemin tam da merkezinde yer alıyor. Ama bir kukla gibi değil, yaratıcı, geliştirici ve dönüştürücü bir potansiyel taşıyan aydın olarak.

Bu çalışmasında yazar, öğretmenin mesleğini inşa ederken güçlü bir özneleşme sergilediğini, öğretmenlerin yarı yapılandırılmış görüşme formlarına verdikleri yanıtlar üzerinden tartışıyor. Türkiye'de öğretmen sorunları bugüne değin büyük ölçüde öğretmen yetiştirme sorununa sıkıştırılıp duruldu. Oysa yazara göre asıl önemli olan, öğretmeni yetiştiren sistem değil, öğretmenin sistemin yanlış düşünce ve uygulamalarına karşı direnişi ve sorunları kendine özgü biçimde nasıl çözdüğüdür. İnal, sorunu öğretmenin özneleşmesi bağlamında analiz ederek pedagojide yeni bir yöntemsel yaklaşım öneriyor.