Spinoza

İnsan daima zorunlu olarak tutkulara tabidir. (Etika) Eldeki bu kitabın yazarı bir ‘Spinoza sarhoşu'dur. Evet bu çalışma tarafsız değildir; değer yargılarından muaf değildir; cinsiyetsiz değildir; gayrı şahsi bir dil ile yazılmamıştır; soğuk kanlı değildir Spinoza benim için ‘nesne' değildir; benim karşımda durmuyor; o, benim için bir tutku ve böylece eldeki kitap tutkulu bir dil ile yazılmıştır; bilgi ile olduğundan daha çok tutku ile yazılmıştır. Hatta bir kitap olmasından çok bir mektup gibi yazılmıştır. (Önsöz'den) Eğer birisi başkalarına neşe verdiğini hayal ettiği bir şey yaparsa, neden olarak, kendisinin fikriyle birlikte bulunan bir neşeyle duygulanacaktır; eğer, tersine, başkalarına keder verdiğini hayal ettiği bir şey yaparsa, kendi kendisini kederle karşılayacaktır. (Etika)