Stalin

20 Ağustos 1940'ta Troçki, katilinin kendisine getirdiği elyazması bir kitabı okumak üzere başını öne eğdiği sırada, katil tarafından kafasının arkasına bir dağcı kazması vurularak öldürülmüştür. Bu yüzden bu kitabın bazı bölümleri tamamlanamamıştır. 1905 ve 1917 devrimlerinin Petrograd sovyeti başkanı, 1917 devriminin Dışişleri ve Savaş Halk Komiseri Troçki sürgün yıllarında Lenin biyografisini yazarken Stalin hakkında da bir kitap yazmaya başlar. 'Bu siyasi biyografiyi yazarken kendim için saptadığım amaç, bu türden bir kişiliğin nasıl oluştuğunu, bu kişinin olağanüstü bir rol üstlenme hakkını zorbalıkla gasp ederek iktidara nasıl geldiğini göstermektir. İşte bu nedenle yazar, hakkında hiçbir şey, ya da nerdeyse hiçbir şey bilmediği zaman süresince Stalin'in yaşamını ve gelişimini izlerken, birbirinden bağımsız olayların, küçük ayrıntıların, tanıklıkların titiz bir çözümlemesini yapmaya özen gösterdi; bu arada, son dönemleri değerlendirirken, olayların -en azından önemli olayların- yeterince bilindiği varsayımıyla, sentetik bir özetlemeyle yetindi.' -Troçki 'Temizlik hareketlerinin taze ve kuvvetli ışığı altında Stalin'i yeniden değerlendirmek istiyordu; böyle bir işi yapmanın büyüsü, Stalin'in biyografisini yazmaktan onu alıkoyacak gururundan ya da böyle bir işin yararsız olduğu düşüncesinden üstün gelmişti. Troçki'nin, olayları, tarihleri ve alıntıları her zamanki tarihsel namusuyla ele aldığından hiç şüphe yok.' -Isaac Deutscher