Ümid-i Âfil Kaybolan Umutlar

Türkçe edebiyatta Bener soyadlı yazarların önemli bir yeri olduğuna şüphe yok: Vüs'at O. Bener, Erhan Bener, Bilge Bener Bölükbaşı ve Yiğit Bener, pek çok farklı türdeki yapıtları ve çevirileriyle özgün izler bıraktılar. Ancak Benerlerin edebiyatla ilişkisi, bu isimlerden çok önce başlamış bulunuyordu: Vüs'at, Erhan ve Bilge'nin babası Râşit Bener Ümid-i Âfil adında bir roman yazdığını vaktiyle çocuklarına söylemişti. Fakat bu kitabın tek bir nüshası bile ailede bulunmadığı için, Râşit Bey'in romancılığı zaman içinde hayal meyal bir anıya, bir söylenceye dönüşmüştü.

Everest Yayınları, Bener ailesini tek bir çatı altında buluşturmak üzere yola çıktığı 2022 yılında bu “efsanevi” romanı, yayımlanışından yüz dokuz yıl sonra gün yüzüne çıkarıyor. Böylece hem aile mirasında hem de edebiyat tarihinde bir edebiyat ailesinin doğuşuna, geliştiği koşullara yeniden bakmak için yeni bir pencere açılıyor.

Râşit Bener'in 1913 yılında Bint-i Halim Seyhan mahlasıyla yayımlattığı Ümid-i Âfil, -erkek kahramanın yol göstericiliğinden vazgeçemese de- feminist bir söylemle örülmüş, Bînâ karakteri üzerinden kadın erkek ilişkilerine eleştirel bir bakış ve köy idealizmi sunan bir aşk romanı. Osmanlı Türkçesinden Halil Solak'ın Latin harflerine, Sevdagül Kasap'ın günümüz Türkçesine aktardığı Ümid-i Âfil yıllar sonra, ilk kez okur karşısına çıkıyor.