Yıkıcılık ve Ölüm Dürtüsü

İstanbul Psikanaliz Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Derneği (Psike İstanbul) tarafından Boğaziçi Üniversitesi'nde 2019 yılının Aralık ayında 13. Psikanalitik Bakışlar Sempozyumu'nda sunulmuş tebliğlerin gözden geçirilmiş hallerinin bir araya getirildiği bu kitap, dünyamızın ve insanlık durumunun güncel manzarasını yakından ilgilendiren bir konuyu, yıkıcılık ve ölüm dürtüsünü psikanalitik incelemenin konusu haline getirmektedir. Bireysel ve kitlesel alanda yıkıcılığın ve saldırganlığın çeşitli görünümlerinin kökensel izinin sürüldüğü metinlerin yanı sıra klinik alanda ölüm dürtüsü kavramının yararlılığının tartışıldığı zengin içerikte metinler bir arada sunulmaktadır. “Sürekli bir dürtü akışı yaşantılayan insansa pek bilemez ne yapacağını; hemen ötekinin, nesnenin, eline düşer ve ömrü boyunca dürtüleri yaşamsal amaçlara, yatırımlara kanalize etmeli, yönlendirmelidir ki hayatı korunsun. Elimizde bir kullanım kılavuzu yoktur. İnsan, kendine zarar veren tek hayvandır. Ölüm dürtüsü tüm bunları temsil eder. Sanırım bu kavramın psikanaliz camiasında kabul edilmek için bunca mücadele vermesinin sebebi, kendi ölüm ıstırabımızdır; “organizmanın ancak kendi tarzında öleceği”nin insanın kendine verdiği zararın bile libidinal doyumdan yoksun olmadığının kabul edilemezliğiyle ilgilidir.” –Rossella Valdré “Korktuğumuz şey ölüm değildir; başkalarının ölümü bize varoluşumuzun o en korkunç hakikatini anımsatır: Kendi ölümlülüğümüzü. “Ölüm” dediğimizde kastımız sıklıkla ‘ölümlülük'tür.” –Aleksandar Dimitrijevic “Ölüm dürtüsü kavramı hâlâ büyük karşıtlıklara neden olmaktadır ancak bu dürtüyü biyolojik terimlerle düşünmenin faydalı olup olmadığı hususunda artık daha az emin olsak da, bana kalırsa yaşama ve gelişime karşı çıkan ruhsal bir gücün varlığına dair çok önemli ampirik dayanaklar var ve bunun da bize ruhsal yaşamı idare eden derin bir ikiliğin anlaşılmasına dair ikna edici bir teorik çerçeve sunduğunu düşünüyorum. Yaşam ve ölüm dürtüleri, zihindeki kuvvetli, her daim mevcut eğilimsel güçler olarak düşünülebilir.” –David Bell Katkıda Bulunanlar Yücel Yılmaz, Gökhan Oral, Yeşim Korkut, Rossella Valdré, Aslı Kuruoğlu, Aslı Day, Aleksander Dimitrijevic, Sibel Mercan, Yeşim Can, Özay Özdemir, Nuray Türksoy, David Bell, Murat Gülsoy, Mine Özgüroğlu, Ayla Yazıcı, Işın Sayın Tamerk