Yöntemi Geliştirmek - Türkiye'de Toplumsal Bilimlerde Yeniden Üretim Üzerine

Başlıcaları sosyoloji, psikoloji, ekonomi, hukuk, dilbilim, beşeri coğrafya olan toplumsal bilimlerin dünyaya gelişleri neredeyse iki yüz yılı bulmaktadır. Bu kısa sürenin tarihini yazan toplumsal bilim tarihçileri şu ortak saptamada bulunmaktadırlar: iki yüz yıla yakın bir zamandır bütün dünyada toplumsal bilimlerle ilgili kitaplarda, dergilerde, ansiklopedilerde vb yazılanların yüzde yetmiş beşi (dörtte üçü) yöntem sorunlarını içerir. Yöntem sorunları; yöntem tanımları ve amaçları, yöntem kapsamları ve ilkeleri, yöntem incelemeleri ve araştırmaları, yöntem eleştirileri ve önerileri, yöntem olanaklarıyla ilgili sorunlardır. İtiraf etmek gerekir ki Türkiye'miz bu girişimlerden ve alınan sonuçlardan oldukça uzak kalmıştır. Üstelik, fizik, kimya, biyoloji vb gibi doğa bilimlerine nazaran toplumsal bilimlerin daha karmaşık oluşu, toplumsal bilimlerde nesnelliğe ulaşabilmek için yöntem sorununu çözüme kavuşturmayı daha da zorunlu kılmaktadır. Toplumsal gerçeklikler doğa gerçekliklerinden çok daha karmaşıktır. Bu durum, toplumsal gerçekliklere uygulanacak ve uyarlanacak yöntemlerin çok daha karmaşık olmasını gerektirmektedir. Ayrıca, toplumsal gelişmelerle birlikte yöntemlerin de gelişmesi kaçınılmazdır. Adı Yöntemi Geliştirmek olan bu kitap, Türkiye'de toplumsal bilimlerde yöntemi geliştirmeye yönelik çabalara bir katkı sağlayabilmek amacıyla yazılmıştır. -Doğan Ergun-